Ο Ψυχιατρικός Σκύλος Βοηθός και τα Οφέλη στην Ζωή του Πάσχοντα με Ψυχική Διαταραχή
Όπως είναι γνωστό για κάθε νόσημα υπάρχουν, τις περισσότερες φορές, αρκετοί τρόποι και λύσεις για να το διαχειριστεί και να το αντιμετωπίσει κάποιος. Παρόλο που υπάρχουν πολλές λύσεις η βασική επιθυμία είναι πάντα η ίδια. Ο πρωταρχικός στόχος του πάσχοντα είναι η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και στην συνέχεια η αποκατάσταση της ποιότητας ζωής του.
Η ποιότητα ζωής είναι ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται, ερμηνεύει και αξιολογεί κατά πόσο είναι ικανοποιητικά τα επίπεδα σε διάφορους τομείς της ζωής του. Σε αυτή την αξιολόγηση εμπεριέχονται οι συναισθηματικές αντιδράσεις, που μπορεί να έχει ο άνθρωπος σε διάφορα περιστατικά στην ζωή του, το αίσθημα εκπλήρωσης και ικανοποίησης που βιώνει στην ζωή και στην εργασία του, η διάθεση του και οι προσωπικές σχέσεις που διατηρεί με τους άλλους γύρω του (Diener,2000).
Στην ζωή του πάσχοντα, σημαντικό κριτήριο για την κατάκτηση της, αποτελούν η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της νόσου και η βελτίωση της λειτουργικότητας του. Σε συγκεκριμένες καταστάσεις, για να επιτευχθεί αυτό, υπάρχει η ανάγκη ενός φροντιστή.
Οι Σκύλοι Βοηθοί από τα παλαιότερα χρόνια έως σήμερα.Η πρώτη συνεργασία ανάμεσα σε ανθρώπους και σκύλους φαίνεται να εμφανίστηκε για πρώτη φορά κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου. Οι σκύλοι παρουσιάζονται ως ικανοί αγγελιοφόροι που εργάζονται κάτω από αντίξοες συνθήκες μάχης. Σύμφωνα με ιστορικές αναφορές, υπήρχαν σκύλοι οι οποίοι είχαν ικανότητα στην εύρεση τραυματιών. Αυτό επιτυγχάνονταν με το να οδηγεί τους αρχηγούς στο σημείο που υπήρχε ο τραυματίας.
Επίσης υπάρχουν αναφορές για την ύπαρξη Γερμανικών σκύλων υγιεινής οι οποίοι κατάφερναν να διακρίνουν τα άτομα από τις στολές τους και να παρέχουν βοήθεια.
Όλα αυτά συνέβαλαν στην αναγνώριση των υπηρεσιών που παρείχαν οι σκύλοι και στην οριστική αλλαγή της αντίληψης του κόσμου για αυτούς.
Στις 5 Νοεμβρίου του 1927 η Dorothy Harrison Eustis, με ένα ιστορικό της άρθρο στο The Saturday Evening Post, παρουσίασε στον Αμερικανικό λαό την ιδέα για αξιοποίηση των σκύλων ως οδηγών ατόμων με τύφλωση. Περίπου το 1929 η Eustis ίδρυσε την πρώτη σχολή εκπαίδευσης σκύλων βοηθών στο Νάσβιλ του Τενεσί, των ΗΠΑ το ‘’The Seeing Eye’’, με κύρια ιδιότητα την αναπαραγωγή, ανατροφή και εκπαίδευση σκύλων οδηγών (Tedeschi,2010. Yamamoto,2015)
Το 1975 ιδρύθηκε στην Santa Rosa στην Καλιφόρνια το ‘’Canine Companions for Independence’’ (CCI), όπου εξέλιξε τον ρόλο των σκύλων οδηγών σε εξειδικευμένων σκύλων υποστήριξης. Οι σκύλοι εκπαιδεύονται και είναι σε θέση να παρέχουν πιο πολλές υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρίες, όπως την παραλαβή αντικειμένων που πέφτουν, το τράβηγμα αναπηρικών καρεκλών, τη βοήθεια περιπατητών, ανάβοντας και σβήνοντας τα φώτα, ανοίγοντας και κλείνοντας πόρτες, μεταφέροντας σχολικά βιβλία, προειδοποιώντας τους ιδιοκτήτες τους και τραβώντας τους ιδιοκτήτες τους από το κρεβάτι κλπ.
Το 1977 ο Roy Kabat, ο οποίος ξεκίνησε ως εκπαιδευτής ζώων ηθοποιών, ίδρυσε τον οργανισμό ‘’Dogs for the Deaf’’, ο οποίος υποστήριζε ότι όλα τα σκυλιά μπορούν να εκπαιδευτούν με σκοπό την παροχή βοήθειας ατόμων με κώφωση. Επίσης πολλά από αυτά τα σκυλιά υποστηρίζουν ακόμα και σήμερα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, προκαλώντας ηρεμιστική επίδραση και ευνοώντας την βελτίωση της ικανότητας σύναψης σχέσης του αυτιστικού ατόμου με τους άλλους γύρω του (Tedeschi,2010).
Ο Σκύλος Βοηθός σε ρόλο ΦροντιστήΟι σκύλοι βοηθοί παρέχουν υποστήριξη και εκτελούν ενέργειες με σκοπό τον μετριασμό σωματικών, ψυχικών, διανοητικών συμπτωμάτων.(Lioyd, 2018)
Σύμφωνα με τον Διεθνές οργανισμό σκύλων βοηθών (Assistance Dog International (ADI), τα εκπαιδευμένα σκυλιά διακρίνονται ανάλογα με την υποστήριξη που παρέχουν στις εξής κατηγορίες:
Οι σκύλοι ακοής είναι εκπαιδευμένα να προειδοποιούν τα άτομα που είναι κωφά ή αντιμετωπίζουν προβλήματα ακοής, αναγνωρίζοντας συγκεκριμένους ήχους. Βοηθούν τους κωφούς και τα άτομα με προβλήματα ακοής, ειδοποιώντας τους για μια ποικιλία οικιακών ήχων, όπως χτύπημα πόρτας ή κουδούνι, ξυπνητήρι, βομβητής φούρνου, τηλέφωνο, κλάμα μωρού, κλήση ονόματος ή συναγερμός καπνού. Εκπαιδεύονται για να κάνουν φυσική επαφή και να οδηγούν τους κωφούς συντρόφους τους στην πηγή του ήχου.
Οι σκύλοι βοηθοί εργάζονται για άτομα με ειδικές ανάγκες, εκτός από τύφλωση ή κώφωση. Οι σκύλοι εξυπηρέτησης εκπαιδεύονται για να εκτελούν μια μεγάλη ποικιλία εργασιών αλλά δεν περιορίζονται σε αυτές. Είναι ικανοί να τραβούν μια αναπηρική καρέκλα, να παρέχουν στήριγμα, ανάκτηση, ειδοποίηση για ιατρική κρίση και παροχή βοήθειας σε ιατρική κρίση. Βοηθούν στην άμβλυνση πολλών διαφορετικών τύπων αναπηριών, συνεργάζονται με άτομα που έχουν αναπηρικά αμαξίδια δύναμης ή χειροκίνητα, έχουν προβλήματα ισορροπίας, έχουν διαταραχές αυτιστικού φάσματος, χρειάζονται επιφυλακή ή ανταπόκριση κατάσχεσης, πρέπει να ειδοποιούνται για άλλα ιατρικά ζητήματα, όπως χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα ή ψυχιατρικές αναπηρίες.
Μπορούν να βοηθήσουν με την ανάκτηση αντικειμένων που πέφτουν μακριά από τον πάσχοντα, τραβώντας αναπηρικά αμαξίδια, ανοίγοντας και κλείνοντας πόρτες, απενεργοποιώντας και ενεργοποιώντας το φως, γαβγίζοντας για να δείξουν ότι απαιτείται βοήθεια, βρίσκοντας άλλο άτομο και οδηγώντας το άτομο στον χειριστή , βοηθώντας ένα περιπατητικό άτομο να περπατήσει παρέχοντας ισορροπία και αντιστάθμιση, παρέχοντας βαθιά πίεση και πολλές άλλες ατομικές εργασίες, όπως απαιτείται από ένα άτομο με αναπηρία (ADI).
Την σπουδαιότητα του ρόλου των σκύλων βοηθών αναγνώρισε και ο επιστημονικό χώρος μέσα από τις τεκμηριωμένες βιβλιογραφικές αναφορές σχετικά με τις ικανότητες και την συμβολή των σκύλων στην ζωή του πάσχοντα. Ορισμένες από τις δεξιότητες των σκύλων που έχουν αναγνωριστεί στον ιατρικό χώρο είναι η ανίχνευση του μελανώματος στο ανθρώπινο δέρμα, ανίχνευση καρκίνου στην ουροδόχο κύστη στα δείγματα ούρων, η υπογλυκαιμία στους διαβητικούς και η έλευση επιληπτικής κρίσης στου επιληπτικούς (Esnayra,2008).
Οι Σκύλοι βοηθοί διακρίνονται ανάλογα με τις υπηρεσίες τους σε:
Οι Σκύλοι Ψυχιατρικής ΥπηρεσίαςΗ ιδέα των σκύλων της ψυχιατρικής υπηρεσίας ξεκίνησε το 1997 από μια ομάδα ατόμων, που είχαν συγκεντρωθεί διαδικτυακά, για να συζητήσουν για την εξέλιξη της ψυχικής διαταραχής ενός δικού τους ανθρώπου. Πολλοί ήταν εκείνοι που υποστήριζαν ότι ο σκύλος τους ήταν ικανός να αισθανθεί μια επερχόμενη κρίση, πριν ακόμα αντιληφθούν οι ίδιοι οι πάσχοντες την έλευση αυτής.
Οι σκύλοι ψυχιατρικής υπηρεσίας αποτελούν μια συγκεκριμένη κατηγορία των σκύλων βοηθών. Η υποστήριξη τους αφορά άτομα που έχουν διαγνωστεί ότι πάσχουν από ψυχική διαταραχή, όπως το μετατραυματικό στρες, σχιζοφρένεια, κατάθλιψη, αγχώδης διαταραχή, διπολική διαταραχή κλπ (Lloyd, 2018).
Σύμφωνα με την νομοθεσία, οι σκύλοι βοηθοί εκπαιδεύονται ατομικά και έχουν ως κύριο ρόλο την εκτέλεση εργασιών προς όφελος του ατόμου με αναπηρία που υποστηρίζουν. Συγκεκριμένα τα οι σκύλοι ψυχιατρικής υπηρεσίας λειτουργούν συμπληρωματικά με τα πρότυπα ψυχιατρικών θεραπειών περίθαλψης. Επίσης οι σκύλοι βοηθοί πρέπει να επιτρέπονται να εισέρχονται σε δημόσιους χώρους όπως ιατρεία, νοσοκομεία, εστιατόρια, καταστήματα λιανικής, δημόσια μέσα μεταφοράς κ.λπ
Για να μπορέσει κάποιος να δει τα αποτελέσματα αυτής της παρέμβασης η Εταιρία Σκύλων Ψυχιατρικών Υπηρεσιών (Psychiatric Service Dog Society) δημοσίευσε μια επιστημονική μελέτη αξιολογώντας την πιθανότητα επιτυχίας αυτής της συνεργασίας σε άτομα που ήδη υποστηρίζονται από σκύλους ψυχιατρική υπηρεσίας (Esnayra,2008).
Η δεξιότητες ενός σκύλου ψυχιατρικών υπηρεσιώνΟι σκύλοι ψυχιατρικών υπηρεσιών είναι ικανοί ανάλογα το σύμπτωμα που εμφανίζει ο ψυχικά πάσχοντας, να δράσουν άμεσα και αποτελεσματικά. Σε συμπτώματα, που ανιχνεύονται κυρίως σε διαταραχές μείζονας κατάθλιψης, όπως η υπερυπνηλία, η απώλεια μνήμης και η αποδιοργάνωση, ο σκύλος είναι ικανός να ξυπνά το άτομο, να θυμίζει το άτομο να πάρει τη φαρμακευτική αγωγή του και να ανιχνεύει χαμένα αντικείμενα από την μυρωδιά και τέλος βοηθάει στην καθημερινή ρουτίνα και στις δουλειές του σπιτιού.
Επιπρόσθετα σε συμπτώματα όπως η υπέρ εστίαση ή ευερεθιστότητα και η επιθετική οδήγηση, τα οποία ανιχνεύονται στην διπολική διαταραχή, ο σκύλος μπορεί να ειδοποιήσει για επερχόμενο μανιακό επεισόδιο και όταν αντιληφθεί επιθετική οδήγηση. Συνεχίζοντας στα συμπτώματα που εντοπίζονται σε αγχώδης διαταραχές και στις κρίσεις πανικού, όπως ενεργειακή διέγερση, κοινωνικό άγχος, κρίση πανικού, τάση για τσακωμό ή άσκηση βίας και η ζάλη, ο σκύλος ψυχιατρικών υπηρεσιών μπορεί να αποσπάσει την ανησυχία, να βοηθήσει το άτομο να εγκαταλείψει την κατάσταση, να προειδοποιήσει το άτομο για επερχόμενη κρίση πανικού την οποία αντιλαμβάνεται μέσω της όσφρησης, να οδηγήσει το άτομο σε ασφαλές μέρος και να τον στηρίξει ή τον ακουμπήσει. Η αποτελεσματικότητα του δεν περιορίζεται μόνο εκεί.
Σε συμπτώματα όπως η υπερ-επαγρύπνηση, ο φόβος και οι εφιάλτες, που συναντιούνται συχνά στο μετατραυματικό στρες, οι δεξιότητες που εμφανίζει ο σκύλος είναι να ειδοποιήσει το άτομο για την παρουσία άλλων ατόμων, να ελέγξει για την ασφάλεια του δωματίου, να ανάψει τα φώτα και ξυπνήσει το άτομο. Σε άτομα που πάσχουν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και επαναλαμβάνουν τις συμπεριφορές τους, η δεξιότητα των σκύλων είναι να διακόπτουν αμέσως τις επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές.
Τέλος στην Σχιζοφρένεια όπου τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει κάποιος, όπως ψευδαισθήσεις, σύγχυση ή αποπροσανατολισμός, αίσθημα συγκλονισμού, ο σκύλος ψυχιατρικών υπηρεσιών βοηθά στην διάκριση των ψευδαισθήσεων από την πραγματικότητα, οδηγεί το άτομο στο σπίτι, διατηρεί το άτομο να έρχεται σε επαφή με πολυσύχναστες καταστάσεις.
Επίσης, οι σκύλοι ψυχιατρικών υπηρεσιών είναι ικανοί να αντιληφθούν την έλευση μιας επερχόμενης επιληπτικής κρίσης, μέσω της όσφρησης και να ειδοποιούν τον πάσχοντα (Esnayra,2018).
Όλα τα ζώα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι στη ζωή του ανθρώπου. Με τον τρόπο τους βοηθούν και καθορίζουν την ύπαρξη μας απάνω σε αυτό τον πλανήτη. Γενικότερα η συναναστροφή με τα ζώα βοηθούσε τους ανθρώπους είτε σωματικά είτε ψυχικά.
by Δήμητρα Κόμτσια
Όπως είναι γνωστό για κάθε νόσημα υπάρχουν, τις περισσότερες φορές, αρκετοί τρόποι και λύσεις για να το διαχειριστεί και να το αντιμετωπίσει κάποιος. Παρόλο που υπάρχουν πολλές λύσεις η βασική επιθυμία είναι πάντα η ίδια. Ο πρωταρχικός στόχος του πάσχοντα είναι η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων και στην συνέχεια η αποκατάσταση της ποιότητας ζωής του.
Η ποιότητα ζωής είναι ο τρόπος με τον οποίο ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται, ερμηνεύει και αξιολογεί κατά πόσο είναι ικανοποιητικά τα επίπεδα σε διάφορους τομείς της ζωής του. Σε αυτή την αξιολόγηση εμπεριέχονται οι συναισθηματικές αντιδράσεις, που μπορεί να έχει ο άνθρωπος σε διάφορα περιστατικά στην ζωή του, το αίσθημα εκπλήρωσης και ικανοποίησης που βιώνει στην ζωή και στην εργασία του, η διάθεση του και οι προσωπικές σχέσεις που διατηρεί με τους άλλους γύρω του (Diener,2000).
Στην ζωή του πάσχοντα, σημαντικό κριτήριο για την κατάκτηση της, αποτελούν η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της νόσου και η βελτίωση της λειτουργικότητας του. Σε συγκεκριμένες καταστάσεις, για να επιτευχθεί αυτό, υπάρχει η ανάγκη ενός φροντιστή.
Οι Σκύλοι Βοηθοί από τα παλαιότερα χρόνια έως σήμερα.Η πρώτη συνεργασία ανάμεσα σε ανθρώπους και σκύλους φαίνεται να εμφανίστηκε για πρώτη φορά κατά την διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου πολέμου. Οι σκύλοι παρουσιάζονται ως ικανοί αγγελιοφόροι που εργάζονται κάτω από αντίξοες συνθήκες μάχης. Σύμφωνα με ιστορικές αναφορές, υπήρχαν σκύλοι οι οποίοι είχαν ικανότητα στην εύρεση τραυματιών. Αυτό επιτυγχάνονταν με το να οδηγεί τους αρχηγούς στο σημείο που υπήρχε ο τραυματίας.
Επίσης υπάρχουν αναφορές για την ύπαρξη Γερμανικών σκύλων υγιεινής οι οποίοι κατάφερναν να διακρίνουν τα άτομα από τις στολές τους και να παρέχουν βοήθεια.
Όλα αυτά συνέβαλαν στην αναγνώριση των υπηρεσιών που παρείχαν οι σκύλοι και στην οριστική αλλαγή της αντίληψης του κόσμου για αυτούς.
Στις 5 Νοεμβρίου του 1927 η Dorothy Harrison Eustis, με ένα ιστορικό της άρθρο στο The Saturday Evening Post, παρουσίασε στον Αμερικανικό λαό την ιδέα για αξιοποίηση των σκύλων ως οδηγών ατόμων με τύφλωση. Περίπου το 1929 η Eustis ίδρυσε την πρώτη σχολή εκπαίδευσης σκύλων βοηθών στο Νάσβιλ του Τενεσί, των ΗΠΑ το ‘’The Seeing Eye’’, με κύρια ιδιότητα την αναπαραγωγή, ανατροφή και εκπαίδευση σκύλων οδηγών (Tedeschi,2010. Yamamoto,2015)
Το 1975 ιδρύθηκε στην Santa Rosa στην Καλιφόρνια το ‘’Canine Companions for Independence’’ (CCI), όπου εξέλιξε τον ρόλο των σκύλων οδηγών σε εξειδικευμένων σκύλων υποστήριξης. Οι σκύλοι εκπαιδεύονται και είναι σε θέση να παρέχουν πιο πολλές υπηρεσίες στα άτομα με αναπηρίες, όπως την παραλαβή αντικειμένων που πέφτουν, το τράβηγμα αναπηρικών καρεκλών, τη βοήθεια περιπατητών, ανάβοντας και σβήνοντας τα φώτα, ανοίγοντας και κλείνοντας πόρτες, μεταφέροντας σχολικά βιβλία, προειδοποιώντας τους ιδιοκτήτες τους και τραβώντας τους ιδιοκτήτες τους από το κρεβάτι κλπ.
Το 1977 ο Roy Kabat, ο οποίος ξεκίνησε ως εκπαιδευτής ζώων ηθοποιών, ίδρυσε τον οργανισμό ‘’Dogs for the Deaf’’, ο οποίος υποστήριζε ότι όλα τα σκυλιά μπορούν να εκπαιδευτούν με σκοπό την παροχή βοήθειας ατόμων με κώφωση. Επίσης πολλά από αυτά τα σκυλιά υποστηρίζουν ακόμα και σήμερα παιδιά που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού, προκαλώντας ηρεμιστική επίδραση και ευνοώντας την βελτίωση της ικανότητας σύναψης σχέσης του αυτιστικού ατόμου με τους άλλους γύρω του (Tedeschi,2010).
Ο Σκύλος Βοηθός σε ρόλο ΦροντιστήΟι σκύλοι βοηθοί παρέχουν υποστήριξη και εκτελούν ενέργειες με σκοπό τον μετριασμό σωματικών, ψυχικών, διανοητικών συμπτωμάτων.(Lioyd, 2018)
Σύμφωνα με τον Διεθνές οργανισμό σκύλων βοηθών (Assistance Dog International (ADI), τα εκπαιδευμένα σκυλιά διακρίνονται ανάλογα με την υποστήριξη που παρέχουν στις εξής κατηγορίες:
- Σκύλοι οδηγοί
- Σκύλοι ακοής
- Σκύλοι βοηθοί
Οι σκύλοι ακοής είναι εκπαιδευμένα να προειδοποιούν τα άτομα που είναι κωφά ή αντιμετωπίζουν προβλήματα ακοής, αναγνωρίζοντας συγκεκριμένους ήχους. Βοηθούν τους κωφούς και τα άτομα με προβλήματα ακοής, ειδοποιώντας τους για μια ποικιλία οικιακών ήχων, όπως χτύπημα πόρτας ή κουδούνι, ξυπνητήρι, βομβητής φούρνου, τηλέφωνο, κλάμα μωρού, κλήση ονόματος ή συναγερμός καπνού. Εκπαιδεύονται για να κάνουν φυσική επαφή και να οδηγούν τους κωφούς συντρόφους τους στην πηγή του ήχου.
Οι σκύλοι βοηθοί εργάζονται για άτομα με ειδικές ανάγκες, εκτός από τύφλωση ή κώφωση. Οι σκύλοι εξυπηρέτησης εκπαιδεύονται για να εκτελούν μια μεγάλη ποικιλία εργασιών αλλά δεν περιορίζονται σε αυτές. Είναι ικανοί να τραβούν μια αναπηρική καρέκλα, να παρέχουν στήριγμα, ανάκτηση, ειδοποίηση για ιατρική κρίση και παροχή βοήθειας σε ιατρική κρίση. Βοηθούν στην άμβλυνση πολλών διαφορετικών τύπων αναπηριών, συνεργάζονται με άτομα που έχουν αναπηρικά αμαξίδια δύναμης ή χειροκίνητα, έχουν προβλήματα ισορροπίας, έχουν διαταραχές αυτιστικού φάσματος, χρειάζονται επιφυλακή ή ανταπόκριση κατάσχεσης, πρέπει να ειδοποιούνται για άλλα ιατρικά ζητήματα, όπως χαμηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα ή ψυχιατρικές αναπηρίες.
Μπορούν να βοηθήσουν με την ανάκτηση αντικειμένων που πέφτουν μακριά από τον πάσχοντα, τραβώντας αναπηρικά αμαξίδια, ανοίγοντας και κλείνοντας πόρτες, απενεργοποιώντας και ενεργοποιώντας το φως, γαβγίζοντας για να δείξουν ότι απαιτείται βοήθεια, βρίσκοντας άλλο άτομο και οδηγώντας το άτομο στον χειριστή , βοηθώντας ένα περιπατητικό άτομο να περπατήσει παρέχοντας ισορροπία και αντιστάθμιση, παρέχοντας βαθιά πίεση και πολλές άλλες ατομικές εργασίες, όπως απαιτείται από ένα άτομο με αναπηρία (ADI).
Την σπουδαιότητα του ρόλου των σκύλων βοηθών αναγνώρισε και ο επιστημονικό χώρος μέσα από τις τεκμηριωμένες βιβλιογραφικές αναφορές σχετικά με τις ικανότητες και την συμβολή των σκύλων στην ζωή του πάσχοντα. Ορισμένες από τις δεξιότητες των σκύλων που έχουν αναγνωριστεί στον ιατρικό χώρο είναι η ανίχνευση του μελανώματος στο ανθρώπινο δέρμα, ανίχνευση καρκίνου στην ουροδόχο κύστη στα δείγματα ούρων, η υπογλυκαιμία στους διαβητικούς και η έλευση επιληπτικής κρίσης στου επιληπτικούς (Esnayra,2008).
Οι Σκύλοι βοηθοί διακρίνονται ανάλογα με τις υπηρεσίες τους σε:
- Σκύλος υπηρεσίας κινητικότητας.
- Σκύλος εξυπηρέτησης σπασμών.
- Σκύλος υπηρεσίας αυτισμού.
- Σκύλος υπηρεσίας διαβητικού συναγερμού.
- Σκύλος ψυχιατρικής υπηρεσίας.
- Σκύλοι υπηρεσίας για βετεράνους με PTSD που σχετίζονται με στρατιωτικούς σκοπούς.
- Σκύλο υπηρεσίας ιατρικής ειδοποίησης. (ADI)
Οι Σκύλοι Ψυχιατρικής ΥπηρεσίαςΗ ιδέα των σκύλων της ψυχιατρικής υπηρεσίας ξεκίνησε το 1997 από μια ομάδα ατόμων, που είχαν συγκεντρωθεί διαδικτυακά, για να συζητήσουν για την εξέλιξη της ψυχικής διαταραχής ενός δικού τους ανθρώπου. Πολλοί ήταν εκείνοι που υποστήριζαν ότι ο σκύλος τους ήταν ικανός να αισθανθεί μια επερχόμενη κρίση, πριν ακόμα αντιληφθούν οι ίδιοι οι πάσχοντες την έλευση αυτής.
Οι σκύλοι ψυχιατρικής υπηρεσίας αποτελούν μια συγκεκριμένη κατηγορία των σκύλων βοηθών. Η υποστήριξη τους αφορά άτομα που έχουν διαγνωστεί ότι πάσχουν από ψυχική διαταραχή, όπως το μετατραυματικό στρες, σχιζοφρένεια, κατάθλιψη, αγχώδης διαταραχή, διπολική διαταραχή κλπ (Lloyd, 2018).
Σύμφωνα με την νομοθεσία, οι σκύλοι βοηθοί εκπαιδεύονται ατομικά και έχουν ως κύριο ρόλο την εκτέλεση εργασιών προς όφελος του ατόμου με αναπηρία που υποστηρίζουν. Συγκεκριμένα τα οι σκύλοι ψυχιατρικής υπηρεσίας λειτουργούν συμπληρωματικά με τα πρότυπα ψυχιατρικών θεραπειών περίθαλψης. Επίσης οι σκύλοι βοηθοί πρέπει να επιτρέπονται να εισέρχονται σε δημόσιους χώρους όπως ιατρεία, νοσοκομεία, εστιατόρια, καταστήματα λιανικής, δημόσια μέσα μεταφοράς κ.λπ
Για να μπορέσει κάποιος να δει τα αποτελέσματα αυτής της παρέμβασης η Εταιρία Σκύλων Ψυχιατρικών Υπηρεσιών (Psychiatric Service Dog Society) δημοσίευσε μια επιστημονική μελέτη αξιολογώντας την πιθανότητα επιτυχίας αυτής της συνεργασίας σε άτομα που ήδη υποστηρίζονται από σκύλους ψυχιατρική υπηρεσίας (Esnayra,2008).
Η δεξιότητες ενός σκύλου ψυχιατρικών υπηρεσιώνΟι σκύλοι ψυχιατρικών υπηρεσιών είναι ικανοί ανάλογα το σύμπτωμα που εμφανίζει ο ψυχικά πάσχοντας, να δράσουν άμεσα και αποτελεσματικά. Σε συμπτώματα, που ανιχνεύονται κυρίως σε διαταραχές μείζονας κατάθλιψης, όπως η υπερυπνηλία, η απώλεια μνήμης και η αποδιοργάνωση, ο σκύλος είναι ικανός να ξυπνά το άτομο, να θυμίζει το άτομο να πάρει τη φαρμακευτική αγωγή του και να ανιχνεύει χαμένα αντικείμενα από την μυρωδιά και τέλος βοηθάει στην καθημερινή ρουτίνα και στις δουλειές του σπιτιού.
Επιπρόσθετα σε συμπτώματα όπως η υπέρ εστίαση ή ευερεθιστότητα και η επιθετική οδήγηση, τα οποία ανιχνεύονται στην διπολική διαταραχή, ο σκύλος μπορεί να ειδοποιήσει για επερχόμενο μανιακό επεισόδιο και όταν αντιληφθεί επιθετική οδήγηση. Συνεχίζοντας στα συμπτώματα που εντοπίζονται σε αγχώδης διαταραχές και στις κρίσεις πανικού, όπως ενεργειακή διέγερση, κοινωνικό άγχος, κρίση πανικού, τάση για τσακωμό ή άσκηση βίας και η ζάλη, ο σκύλος ψυχιατρικών υπηρεσιών μπορεί να αποσπάσει την ανησυχία, να βοηθήσει το άτομο να εγκαταλείψει την κατάσταση, να προειδοποιήσει το άτομο για επερχόμενη κρίση πανικού την οποία αντιλαμβάνεται μέσω της όσφρησης, να οδηγήσει το άτομο σε ασφαλές μέρος και να τον στηρίξει ή τον ακουμπήσει. Η αποτελεσματικότητα του δεν περιορίζεται μόνο εκεί.
Σε συμπτώματα όπως η υπερ-επαγρύπνηση, ο φόβος και οι εφιάλτες, που συναντιούνται συχνά στο μετατραυματικό στρες, οι δεξιότητες που εμφανίζει ο σκύλος είναι να ειδοποιήσει το άτομο για την παρουσία άλλων ατόμων, να ελέγξει για την ασφάλεια του δωματίου, να ανάψει τα φώτα και ξυπνήσει το άτομο. Σε άτομα που πάσχουν από ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και επαναλαμβάνουν τις συμπεριφορές τους, η δεξιότητα των σκύλων είναι να διακόπτουν αμέσως τις επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές.
Τέλος στην Σχιζοφρένεια όπου τα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει κάποιος, όπως ψευδαισθήσεις, σύγχυση ή αποπροσανατολισμός, αίσθημα συγκλονισμού, ο σκύλος ψυχιατρικών υπηρεσιών βοηθά στην διάκριση των ψευδαισθήσεων από την πραγματικότητα, οδηγεί το άτομο στο σπίτι, διατηρεί το άτομο να έρχεται σε επαφή με πολυσύχναστες καταστάσεις.
Επίσης, οι σκύλοι ψυχιατρικών υπηρεσιών είναι ικανοί να αντιληφθούν την έλευση μιας επερχόμενης επιληπτικής κρίσης, μέσω της όσφρησης και να ειδοποιούν τον πάσχοντα (Esnayra,2018).
Όλα τα ζώα αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι στη ζωή του ανθρώπου. Με τον τρόπο τους βοηθούν και καθορίζουν την ύπαρξη μας απάνω σε αυτό τον πλανήτη. Γενικότερα η συναναστροφή με τα ζώα βοηθούσε τους ανθρώπους είτε σωματικά είτε ψυχικά.
by Δήμητρα Κόμτσια